زمینه: با توجه به نقش تغذیه در سلامتی، با اندازهگیری وزن و قد میتوان وضعیت تغذیهای کودکان و نوجوانان را به شکل چاقی و لاغری تعیین نمود. بر این اساس هدف از این تحقیق، تعیین شیوع چاقی و لاغری در دختران دانشآموز مدارس راهنمایی شهر زاهدان و ارتباط آن با مواد غذایی دریافتی میباشد.
مواد و روشها: در یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی تعداد 687 دختر دانش آموز از مدارس راهنمایی شهر زاهدان به روش نمونهگیری چند مرحلهای انتخاب شدند. پس از ثبت مشخصات نمونهها، وزن و قد به روش استاندارد اندازهگیری و شاخص توده بدن محاسبه جهت تعیین چاقی و لاغری با مقادیر توصیه شده مرکز ملی آمارهای بهداشتی آمریکا مقایسه شد. بررسی مصرف مواد غذایی نیز به روش یاد آمد خوراک 48 ساعته انجام گردید.
یافتهها: از دختران دانشآموز 9/16 درصد لاغر، 7/31 درصد کموزن و 2/13 درصد دچار کوتاه قدی بوده و فقط 7/8 درصد در معرض اضافه وزن و 7/1 درصد چاق بودند. میانگین انرژی دریافتی در دختران دانشآموز بطور متوسط 7/415±1/1502 کیلوکالری در روز بود که از مقادیر توصیه شده استاندارد کمتر بود و تعادلی از نظر کربوهیدراتها، پروتئینها و چربیها موجود نبود، به طوری که بر اساس انرژی و پروتئین دریافتی به ترتیب، 1/94 درصد و 6/26 درصد دانشآموزان کمبود داشتند و از نظر ویتامینها و املاح معدنی دریافتی روزانه، ریزمغذیهایی مانند آهن (1/72 درصد)، کلسیم (8/99 درصد)، فسفر(6/83 درصد)، روی (3/84 درصد) و ویتامین A (8/63 درصد) و ویتامین 12B (5/66 درصد) دچار کمبود بودند.
نتیجهگیری: دختران دانشآموز مدارس راهنمایی شهر زاهدان از نظر رشد جسمی و دریافت انرژی و پروتئین و سایر ریزمغذیها وضعیت مطلوبی نداشته و در معرض خطر پدیدههایی مانند لاغری و کم وزنی میباشند؛ لذا با توجه به جهش رشدی دوران بلوغ و افزایش نیازهای تغذیهای - ضمن اجرای برنامههای حمایتی غذایی - طراحی الگویی به شیوه مناسب، جهت بهبود وضعیت تغذیه و ارتقاء سلامتی دختران نوجوان توصیه میگردد.
Montazery Fard F, Karaji Bani M, Dashipour A. The prevalence of obesity and wasting and their correlation with food intake in female junior school students in Zahedan, 2004 . Iran South Med J. 2006; 9 (1) :66-76 URL: http://ismj.bpums.ac.ir/article-1-48-fa.html
منتظری فرد فرزانه، کرجی بانی منصور، داشی پور علیرضا. شیوع چاقی و لاغری و ارتباط آن با مواد غذایی دریافتی در دختران دانشآموز مدارس راهنمایی شهر زاهدان؛ 1383. طب جنوب. 1385; 9 (1) :76-66
Iranian South Medical Journal is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License which allows users to read,
copy, distribute and make derivative works for non-commercial purposes from the material, as long as the author of the original work is cited properly