دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

زمینه: کاهش کالری دریافتی می‌تواند به بهبود فعالیت دستگاه عصبی منجر شود. اما تاکنون اثر کاهش کالری ورودی بر فعالیت محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال که مهم‌ترین محور مغزی- اندوکرینی پاسخ‌دهی به استرس است مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این تحقیق اثر کاهش کالری ورودی (تغذیه متناوب) بر علائم متابولیکی استرس را مورد بررسی قرار دادیم.

مواد و روش‌ها: موش‌های کوچک آزمایشگاهی ماده با میانگین وزنی 3±27 گرم به 4 گروه 7 تایی تقسیم شد. گروه کنترل آب و غذای کافی دریافت کردند و استرس ندیدند. گروه دوم به مدت یک هفته و هر روز 2 ساعت از غذا محروم شدند و سپس به مدت 4 روز تحت استرس شوک الکتریکی کف پا قرار گرفتند. گروه سوم تنها به مدت یک هفته و هر روز 2 ساعت از غذا محروم شدند و گروه چهارم تغذیه عادی داشتند اما به مدت 4 روز شوک الکتریکی دریافت کردند.در پایان آزمایش‌ها از تمامی حیوانات نمونه خونی جهت سنجش کورتیکوسترون گرفته شد.

یافته‌ها: استرس و تغذیه متناوب سبب افزایش سطح کورتیکوسترون پلاسما نسبت به گروه کنترل شد در حالی که تغذیه متناوب هنگامی که با استرس همراه شد غلظت کورتیکوسترون پلاسما نسبت به گروه کنترل افزایش نداشت. استرس مصرف غذا را کاهش داد اما تغذیه متناوب همراه یا بدون استرس باعث افزایش تغذیه گردید. استرس و تغذیه متناوب زمان تاخیر در غذا خوردن را کاهش داد، اما هنگامی که تغذیه متناوب با استرس همراه شد زمان تأخیر در غذا خوردن افزایش یافت. استرس و تغذیه متناوب تاثیری بر وزن حیوانات نداشتند. همچین، مواد دفعی در گروهی که استرس، تغذیه متناوب و یا گروهی که تغذیه متناوب همراه با استرس را تجربه کردند، کاهش پیدا کرد.

نتیجه‌گیری: تغذیه متناوب سبب شد تا اثر استرس در بروز پاسخ‌های متابولیکی در حیوانات مهار شوند. این مهار در کاهش کورتیکوسترون، تغذیه و افزایش وزن مشخص گردید.