دوره 24، شماره 3 - ( دو ماهنامه طب جنوب 1400 )
جلد 24 شماره 3 صفحات 241-226 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hoseini S Z, Vaghebin R, Janahmadi Z, Nabipour I. Ethnopharmacology of Medicinal Plants in the Giskan Mountain Area. Iran South Med J 2021; 24 (3) :226-241
URL: http://ismj.bpums.ac.ir/article-1-1478-fa.html
URL: http://ismj.bpums.ac.ir/article-1-1478-fa.html
حسینی سیده زینب، واقع‌بین رضا، جان‌احمدی زینب، نبی‌پور ، ایرج. اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی کوه گیسکان. مجله طب جنوب. 1400; 24 (3) :226-241
سیده زینب حسینی1 
، رضا واقع‌بین2 ، زینب جان‌احمدی1 ، ، ایرج نبی‌پور* 3
، رضا واقع‌بین2 ، زینب جان‌احمدی1 ، ، ایرج نبی‌پور* 3
1- مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی خلیج‌فارس، پژوهشکده علوم زیست پزشکی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران
2- گروه طب سنتی ایرانی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3- مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی خلیج‌فارس، پژوهشکده علوم زیست پزشکی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران
مرکز تحقیقات طب گرمسیری و عفونی خلیج‌فارس، پژوهشکده علوم زیست پزشکی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران ،inabipour@gmail.com
2- گروه طب سنتی ایرانی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
3- مرکز تحقیقات زیست فناوری دریایی خلیج‌فارس، پژوهشکده علوم زیست پزشکی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران
مرکز تحقیقات طب گرمسیری و عفونی خلیج‌فارس، پژوهشکده علوم زیست پزشکی خلیج‌فارس، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، بوشهر، ایران ،
چکیده: (3099 مشاهده)
زمینه: اتنوفارماکولوژی شامل مشاهده، توصیف و بررسی تجربی گیاهان دارویی بومی یک منطقه و مطالعه ترکیبی انسان‌شناسی، داروشناسی و توکسیکوژی این محصولات می‌باشد. هدف این پژوهش، شناخت گیاهان دارویی است که به صورت سنتی در منطقه کوه گیسکان شهرستان بوشهر و کوهپایه‌های اطراف آن کاربرد دارویی دارند.
مواد و روش‌ها: کاربردهای گیاهان دارویی از 21 نفر آگاه بومی منطقه کوه گیسکان به‌صورت مصاحبه حضوری گردآوری شده و شاخص‌های فراوانی نسبی (Relative Frequency of Citation) و شاخص اهمیت فرهنگی (Cultural Importance Index) برای هر گیاه دارویی منطقه گیسکان محاسبه گردید.
یافته‌ها: به‌طور کلی 126 گونه گیاه دارویی در منطقه کوه گیسکان در استان بوشهر مربوط به 58 خانواده شناسایی شدند. گیاهان آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، بابونه شیرازی (Matricarria chamomilla)، سربرنجاس (Achillea eriophora DC)، شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)، درخت بنه (Pistacia atlantica)، اسفرزه یا بنگو (Plantago psyllium)، هلپه (Teucrium polium)، گیاه تشنه‌داری (Scrophularia striata)، کاسنی (Cichorium intybus) و رازیانه (Foeniculum vulgare) دارای بالاترین شاخص اهمیت فرهنگی بودند. شایع‌ترین کاربرد دارویی آن جهت بیماری‌های تنفسی، گوارشی، زنان، زایمان و عمومی (اصلاح مزاج و ضعف بدن)، عفونی و متابولیک بود.
نتیجه‌گیری: تنوع گسترده‌ای از گیاهان دارویی در منطقه کوه گیسکان استان بوشهر وجود دارد که در مواردی از بیماری‌های گوناگون به‌کار برده می‌شوند که این کاربردها منطبق با دانش پزشکی روز دنیا می‌باشد. اما با این وجود در این منطقه شماری از گیاهان برای درمان بیماری‌هایی به‌کار برده می‌شود که ویژه این منطقه است و پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می‌تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصه درمان باشد.
مواد و روش‌ها: کاربردهای گیاهان دارویی از 21 نفر آگاه بومی منطقه کوه گیسکان به‌صورت مصاحبه حضوری گردآوری شده و شاخص‌های فراوانی نسبی (Relative Frequency of Citation) و شاخص اهمیت فرهنگی (Cultural Importance Index) برای هر گیاه دارویی منطقه گیسکان محاسبه گردید.
یافته‌ها: به‌طور کلی 126 گونه گیاه دارویی در منطقه کوه گیسکان در استان بوشهر مربوط به 58 خانواده شناسایی شدند. گیاهان آویشن شیرازی (Zataria multiflora)، بابونه شیرازی (Matricarria chamomilla)، سربرنجاس (Achillea eriophora DC)، شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)، درخت بنه (Pistacia atlantica)، اسفرزه یا بنگو (Plantago psyllium)، هلپه (Teucrium polium)، گیاه تشنه‌داری (Scrophularia striata)، کاسنی (Cichorium intybus) و رازیانه (Foeniculum vulgare) دارای بالاترین شاخص اهمیت فرهنگی بودند. شایع‌ترین کاربرد دارویی آن جهت بیماری‌های تنفسی، گوارشی، زنان، زایمان و عمومی (اصلاح مزاج و ضعف بدن)، عفونی و متابولیک بود.
نتیجه‌گیری: تنوع گسترده‌ای از گیاهان دارویی در منطقه کوه گیسکان استان بوشهر وجود دارد که در مواردی از بیماری‌های گوناگون به‌کار برده می‌شوند که این کاربردها منطبق با دانش پزشکی روز دنیا می‌باشد. اما با این وجود در این منطقه شماری از گیاهان برای درمان بیماری‌هایی به‌کار برده می‌شود که ویژه این منطقه است و پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می‌تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصه درمان باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
داروشناسی
دریافت: 1400/1/25 | پذیرش: 1400/4/12 | انتشار: 1400/6/10
دریافت: 1400/1/25 | پذیرش: 1400/4/12 | انتشار: 1400/6/10
فهرست منابع
1. Heinrich M, Kufer J, Leonti M, et al. Ethnobotany And Ethnopharmacology—Interdisciplinary Links With The Historical Sciences. J Ethnopharmacol 2006; 107(2): 157-60.
2. Zeidali E, Korrani HM, Alizadeh Y, et al. Ethnopharmacological Survey Of Medicinal Plants In Semi-Arid Rangeland In Western Iran. Cent Asian J Plant Sci Innov 2021; 1(1): 46-55.
3. National Document On Medicinal Plants And Iranian Traditional Medicine.Supreme Council For Cultural Revolution, 2013.
4. Heinrich M. Ethnopharmacology: Quo Vadis? Challenges For The Future. Rev Bras Farmacogn 2014; 24(2): 99-102.
5. Ghasemi Dehkordi N. Iranian Herbal Pharmacopoeia. The Ministry of Health and Medical Education, 2002.
6. Mahboubi M. Management Of Acute Cough By Zataria Multiflora Boiss As An Alternative Treatment. J Integr Med 2018; 16(1): 20-5.
7. Khazdair MR, Ghorani V, Alavinezhad A, et al. Pharmacological Effects Of Zataria Multiflora Boiss L. And Its Constituents Focus On Their Anti-Inflammatory, Antioxidant, And Immunomodulatory Effects. Fundam Clin Pharmacol 2018; 32(1): 26-50.
8. Boskabady M, Alavinezhad A, Boskabady MH. Zataria Multiflora Induced Bronchodilatoion Comparable To Theophylline Syrup In Asthmatic Patients. Explore (NY) 2020; S1550-8307(20): 30220-2.
9. Kianmehr M, Haghmorad D, Nosratabadi R, et al. The Effect Of Zataria Multiflora On Th1/Th2 And Th17/T Regulatory In A Mouse Model Of Allergic Asthma. Front Pharmacol 2017; 8: 458.
10. Shomali T. Zataria Multiflora And Gastrointestinal Tract Disorders. Diet Interv Gastrointest Dis Foods Nutr Diet Suppl. 2019, 209-12.
11. Mahboubi M. Therapeutic Potential Of Zataria Multiflora Boiss In Treatment Of Irritable Bowel Syndrome (IBS). J Diet Suppl 2019; 16(1): 119-28.
12. Minaiyan M, Sajjadi SE, Amini K. Antiulcer Effects Of Zataria Multiflora Boiss. On Indomethacin-Induced Gastric Ulcer In Rats. Avicenna J Phytomed 2018; 8(5): 408-15.
13. Parsa L, Ozgoli G, Mojab F, et al. Comparison Of Effects Of Zataria Multiflora Capsule And Ibuprofen On Postpartum Pain. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2019; 22(3): 32-40. (Persian)
14. Iravani M. Clinical Effects Of Zataria Multiflora Essential Oil On Primary Dysmenorrhea. J Med Plants 2009; 8(30): 54-60. (Persian)
15. Sodouri M, Masoudi Alavi N, Fathizadeh N, et al. Effects Of Zataria Multi-Flora, Shirazi Thyme, On The Severity Of Premenstrual Syndrome. Nurs Midwifery Stud 2013; 2(4): 57-63.
16. Gharib Naseri MK, Mazlomi H, Goshaiesh M, et al. Antispasmodic Effect of Zataria multiflora Boiss. Leaf Extract on the Rat Uterus. Iran J Pharm Res 2006; 5(2): 131-6.
17. Amsterdam JD, Li QS, Xie SX, et al. Putative Antidepressant Effect Of Chamomile ( Matricaria Chamomilla L.) Oral Extract In Subjects With Comorbid Generalized Anxiety Disorder And Depression. J Altern Complement Med 2019; 26(9): 813-19.
18. Amsterdam JD, Shults J, Soeller I, et al. Chamomile (Matricaria Recutita) May Have Antidepressant Activity In Anxious Depressed Humans - An Exploratory Study. Altern Ther Health Med 2012; 18(5): 44-9.
19. Mehmood MH, Munir S, Khalid UA, et al. Antidiarrhoeal, Antisecretory And Antispasmodic Activities Of Matricaria Chamomilla Are Mediated Predominantly Through K(+)-Channels Activation. BMC Complement Altern Med 2015; 15: 75.
20. Morshedi M, Gol A, Mohammadzadeh A. The Effect Of Matricaria Chamomilla On The Treatment Of Ibuprofen-Induced Gastric Ulcers In Male Rats. Hormozgan Med J 2016; 20(4): 270-5.
21. Niazi A, Moradi M. The Effect Of Chamomile On Pain And Menstrual Bleeding In Primary Dysmenorrhea: A Systematic Review. Int J Commun Based Nurs Midwife 2021; 9(3): 174-86.
22. Nemati S, Yousefbeyk F, Ebrahimi SM, et al. Effects Of Chamomile Extract Nasal Drop On Chronic Rhinosinusitis Treatment: A Randomized Double Blind Study. Am J Otolaryngol 2021; 42(1): 102743.
23. Goes P, Dutra CS, Lisboa MR, et al. Clinical Efficacy Of A 1% Matricaria Chamomile L. Mouthwash And 0.12% Chlorhexidine For Gingivitis Control In Patients Undergoing Orthodontic Treatment With Fixed Appliances. J Oral Sci 2016; 58(4): 569-74.
24. Amin GR. Popular Medicinal Plants Of Iran. Iran Res Inst Med Plants 1991; 1-66.
25. Jaimand K, Rezaee MB. Investigation On Chemical Constituents Of Essential Oils From Achillea Mellifolium L. Subsp. Mellifolium By Distillation Methods. Iran J Pharm Res 2004; 20(1): 89-98. (Persian)
26. Khademi N, Matouripour M, Vakilian K. Effect Of Hydro Alcoholic Extract Of Achillea Millefolium On Menorrhagia. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2019; 22(2): 34-41. (Persian)
27. Ebrahimi V, Nahidi F, Mojab F, et al. Effect Of Achillea Millefolium On The Intensity And Duration Of Menstrual Bleeding Of Women With Menorrhagia. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2020; 23(2): 67-77. (Persian)
28. Rashidi I, Taherimoghadam M, Mozaffari AR. Study Of Anti-Inflammatory And Healing Effects Of Achillea Millefolium In The Treatment Of Indomethacin-Induced Gasthic Ulcer In Rat. J Inflamm Dis 2005; 8(4): 9-13. (Persian)
29. Anvari S, Bahaoddini A, Moein M, et al. The Effect Of Hydroalcoholic Extract Of Achillea Eriophora DC. On Blood Pressure Of Anaesthetized Male Rat. EXCLI J 2016; 15: 797-806.
30. Nasiri Asl M, Hosseinzadeh H. Review Of Antiviral Effects Of Glycyrrhiza Glabra L. And Its Active Component, Glycyrrhizin. J Med Plants 2007; 6(22): 1-12. (Persian)
31. Sadek EM, Tawfik NR, Hussein AK, et al. Efficacy And Safety Of Liquorice Extract In Asthmatic Patients. J Adv Biomed Pharma Sci 2019; 2(2): 54-8.
32. Aly AM, Al-Alousi L, Salem HA. Licorice: A Possible Anti-Inflammatory And Anti-Ulcer Drug. AAPS PharmSciTech 2005; 6(1): E74-E82.
33. Hajiaghamohammadi AA, Zargar A, Oveisi S, et al. To Evaluate Of The Effect Of Adding Licorice To The Standard Treatment Regimen Of Helicobacter Pylori. Braz J Infect Dis 2016; 20(6): 534-8.
34. Van De Sand L, Bormann M, Alt M, et al. Glycyrrhizin Effectively Inhibits SARS-Cov-2 Replication By Inhibiting The Viral Main Protease. Viruses 2021; 13(4): 609.
35. Tanideh N, Masoumi S, Hosseinzadeh M, et al. Healing Effect Of Pistacia Atlantica Fruit Oil Extract In Acetic Acid-Induced Colitis In Rats. Iran J Med Sci 2014; 39(6): 522-8.
36. Mahjoub F, Rezayat KA, Yousefi M, et al. Pistacia Atlantica Desf. A Review Of Its Traditional Uses, Phytochemicals And Pharmacology. J Med Life 2018; 11(3): 180-6.
37. Haghdoost F, Baradaran Mahdavi MM, Zandifar A, et al. Pistacia Atlantica Resin Has A DoseDependent Effect On Angiogenesis And Skin Burn Wound Healing In Rat. Evid Based Complement Alternat Med 2013; 2013: 893425.
38. Emami A, Amin GHR, Hajiakhondi A, et al. Esparzeh. J Islam Iran Tradit Med 2010; 1(2): 185- 8. (Persian)
39. Lavari N, Ghasemi M, Nabipour I. Ethnopharmacology Of Medicinal Plants In The Southwest Of Mond Mountain. Iran South Med J 2017; 20(4): 380-98. (Persian)
40. Reddy PRT, Vandana KV, Prakash S. Antibacterial And Anti-Inflammatory Properties Of Plantago Ovata Forssk. Leaves And Seeds Against Periodontal Pathogens: An In Vitro Study. Ayu 2018; 39(4): 226-9.
41. Singh S, Singh R, Kumar N, et al. Wound Healing Activity Of Ethanolic Extract Of Plantago Ovata (Ispaghula) Seeds. J Appl Pharm Sci 2011; 1(7): 108-11.
42. Reina E, Al-Shibani N, Allam E, et al. The Effects Of Plantago Major On The Activation Of The Neutrophil Respiratory Burst. J Tradit Complement Med 2013; 3(4): 268-72.
43. Khalili B, Bardana Jr EJ, Yunginger JW. Psyllium-Associated Anaphylaxis And Death: A Case Report And Review Of The Literature. Ann Allergy Asthma Immunol 2003; 91(6): 579-84.
44. Zargari A. Iranian Medicinal Plants. Tehran: Univ Pub; 1997.
45. Karimi F, Abbasi S, Bateni AR. The Effect Of Teucrium Polium On Blood Glucose In Diabetes Mellitus Type 2; A Comparison With Glibenclamide. Iran South Med J 2002; 4(2): 96-103. (Persian)
46. Kadan S, Sasson Y, Abu-Reziq R, et al. Teucrium Polium Extracts Stimulate GLUT4 Translocation To The Plasma Membrane In L6 Muscle Cells. Adv Med Plant Res 2018; 6(1): 1-8.
47. Amraei M, Ghorbani A, Seifinejad Y, et al. The Effect Of Hydroalcoholic Extract Of Teucrium Polium L. On The Inflammatory Markers And Lipid Profile In Hypercholesterolemic Rats. J Inflamm Res 2018; 11: 265-72.
48. Zabihi NA, Mousavi SM, Mahmoudabady M, et al. Teucrium Polium L. Improves Blood Glucose And Lipids And Ameliorates Oxidative Stress In Heart And Aorta Of Diabetic Rats. Int J Prev Med 2018; 9(1): 110.
49. Azhdari Zarmehri H, Nazemi S, Ghasemi E, et al. Assessment Of Effect Of Hydro-Alcoholic Extract Of Scrophularia Striata On Burn Healing In Rat. J Babol Univ Med Sci 2014; 16(5): 42-8. (Persian)
50. Haddadi R, Tamri P, Javani Jooni F. In Vitro Wound Healing Activity Of Scrophularia Striata Hydroalcoholic Extract. South Afr J Bot 2019; 121: 505-9.
51. Shoohani B, Hemati AA, Taheri Moghadam M. Effects Of Scrophularia Striata Extract On Wound Healing In Rabbit. Sci J Ilam Univ Med Sci 2010; 17(4): 9-16. (Persian)
52. Sharifi N, Hatami Manesh Z, Najar S, et al. Effect Of Scrophularia Striata Plant On Episiotomy Wound Healing In Primiparous Women. Iran J Obstet Gynecol Infertil 2017; 20(1): 52-60. (Persian)
53. Rezaei-Nasab M, Komeili G, Fazeli-Nasab B. Gastroprotective Effects Of Aqueous And Hydroalcholic Extract Of Scrophularia Striata On Ethanol-Induced Gastric Ulcers In Rats. Der Pharm Lett 2017; 9(5): 84-93.
54. Abbasi N, Azizi Jalilian F, Abdi M, et al. A Comparative Study Of The Antimicrobial Effect Of Scrophularia Striata Boiss. Extract And Selective Antibiotics Against Staphylococcus Aureus And Pesudomonas Aeroginosa. J Med Plants 2007; 6(S3): 10-8.
55. Sharafati-chaleshtori R, Rafieian-Kopaei M. Screening Of Antibacterial Effect Of The Scrophularia Striata Against E. Coli In Vitro. J Herbmed Pharmacol 2014; 3(1): 31-4.
56. Moloudi MR, Hassanzadeh K, Abdi M, et al. Hepatoprotective Effect Of The Hydroalcoholic Extract Of Cichorium Intybus In A Rat Model Of Obstructive Cholestasis. Arab J Gastroenterol 2021; 22(1): 34-9.
57. Shirzad M, Rahimi R, Soleymani S, et al. Chicory (“Kāsni”). J Islam Iran Tradit Med 2020; 11(3): 295-306. (Persian)
58. Janda K, Gutowska I, Geszke-Moritz M, et al. The Common Cichory (Cichorium Intybus L.) As A Source Of Extracts With Health-Promoting Properties-A Review. Molecules 2021; 26(6): 1814.
59. Amin M, Nikoopour H, Fazeli MR. A Survey Of Antibacterial Effects Of Oliveria Decumbens And Nepeta Binaludensis Essential Oils On Staphylococcus Aureus And Escherichia Coli In Doogh. J Med Plants 2019; 18(69): 134-42. (Persian)
60. Eftekhari M, Ardekani MRS, Amin M, et al. Oliveria Decumbens, A Bioactive Essential Oil: Chemical Composition And Biological Activities. Iran J Pharm Res 2019; 18(1): 412-21.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
