زمینه: تبدیل اپی‌ژنتیکی سلول‌های سوماتیک مختص بیمار به سلول‌های رویانی به‌دلیل اهمیت آن در پیوند سلول‌های بنیادی و سازگاری با گیرنده ازارزش بسیاری برخوردار است. با این‌حال، به‌کارگیری درمانی سلول‌های به‌دست آمده به‌دلیل مشکلات فنی و موضوعات اخلاقی امکان‌پذیر نیست. اخیرا روش‌های جدیدی مطرح شده که با بیان اکتوپیک فاکتورهای رونویسی دوره رویانی سلول سوماتیک را به سلول شبه رویانی تبدیل کرده‌اند. محدودیت این روش به‌کارگیری ویروس‌های جهش‌زای آسیب‌رسان به ژنوم مانند رتروویروس یالنتی ویروس می‌باشد. هدف اصلی این بررسی تولید سلول‌های بنیادی هماتوپوئتیک انسانی از سلول‌های فیبروبلاست القا شده با وکتورهای بی‎خطر آدنوویروسی حامل ژن‌های فعال دوره رویانی بود. مواد و روش‌ها: فیبروبلاست‌های جدا شده از پوست ختنه‌گاه تکثیر و آدنو ویروس‌های نو ترکیب حامل ژن‌های cMyc، Klf4، Oct4، Sox2 انسانی به محیط کشت اضافه گردید. پس از تشکیل کلون‌های شبه جنینی و تکثیر سلولی به محیط کشت جنینی بدون bFGF منتقل و اجسام شبه رویانی در محیط تمایزی با و بدون استروما به‌مدت 14 روز کشت داده شدند. یافته‌ها: بیان ژن CD34 و شاخص‌های آنتی‌ژنی CD38، CD34، CD133 در محیط تمایزی استرومایی اختلاف معنی‌داری با محیط غیرتمایزی و بدون استروماداشتند. نتیجه‌گیری: این یافته‌ها نشان می‌دهند میزان تمایز هماتوپوئتیک سلول‌های Adeno-iPS در محیط استرومایی زیاد است و نیازی به استفاده از فاکتور رشد نیست، در حالی‌که در تمایز هماتوپوئتیک در محیط غیر تمایزی و تمایزی بدون استروما هیچ تفاوتی دیده نمی‌شود.