مقدمه: اکوتیپهای گیاه ماریتیغال (Silybum marianum) ارزش دارویی و تغذیهای داشته و میتوان با انتخاب و شناخت نیازهای بومشناختی و زراعی، آنها را کشت نمود. هدف این مطالعه مقایسه ارزش دارویی و غذایی تیپهای اکولوژیک ماریتیغال بهمنظور گزینش و کشت آنها در استان بوشهر است.
مواد و روشها: جمعیتهای سه اکوتیپ (جمعیت انتخاب شده، بومی 1 (دشتستان) و بومی 2 (تنگستان) در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 92-91 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی (برازجان) کشت و صفات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی هرکدام اندازهگیری گردید. استخراج روغن دانه و تغلیظ آن به ترتیب توسط دستگاههای سوکسله و تقطیر در خلأ انجام و آنالیز اسیدهای چرب به کمک کروماتوگرافی گازی صورت گرفت. عصاره متانولی پودر دانه پس از استخراج تغلیظ و سیلیمارین تام آن سنجیده شد. مشاهدات با نرمافزار SAS و توسط آزمونهای آنالیز واریانس و دانکن در دو سطح احتمال 5 و 1 درصد تجزیه و تحلیل آماری گردید.
یافتهها: اغلب صفات ریختشناسی و عملکردی اکوتیپها اختلاف آماری معنیدار داشتند. ترکیب اسیدهای چرب و بازده سیلیمارین تام آنها نیز تفاوت زیادی نشان دادند در حالی که بازده روغن آنها یکسان بود (01/0P&le). بیشینه عملکرد اندام دارویی، سیلیمارین تام (5/6 درصد) و مقدار روغن (5/24 درصد) بهترتیب از اکوتیپ 2، جمعیت انتخابشده و اکوتیپ 1 و 2 بوشهر بهدست آمد. نسبت اسیدهای چرب غیراشباع به اشباع در اکوتیپها و جمعیت انتخابشده به ترتیب 99/3 و 32/3 بود.
نتیجهگیری: اختلاف معنیداری بین اغلب صفات ریختشناسی و فیتوشیمیایی هر سه اکوتیپ مورد مطالعه وجود داشت. عملکرد دانه و روغن اکوتیپ 2 بوشهر بهترتیب با 1417 و 354 کیلوگرم در هکتار حداکثر اما درصد سیلیمارین آن حداقل بود. بهطور کلی امکان انتخاب، کاشت و تولید تجاری اکوتیپهای ماریتیغال در استان بوشهر وجود دارد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |